De Boekenwagen - Kama Sutra van de boekengek

Een in de literatuur onderbelicht aspect van het verzamelen van boeken is beslist de administratie die noodzakelijk is voor de verwerving en het beheer van boeken. Het is natuurlijk mogelijk om elk boek dat je koopt al dan niet na lezing simpelweg in de kast te zetten waarmee dan verhaal ophoudt. Maar over die rechttoe-rechtaan benadering hebben we het hier niet. Als boeken seks is, dan is dit de missionarishouding. Nee, we hebben het hier over de Kama Sutra van de boekenliefde. Als je veel koopt in het huidige Internet-tijdperk is een of andere vorm van administratie onontbeerlijk. Immers je wilt kunnen bijhouden of een boek dat je in Amerika of Australië besteld hebt ook daadwerkelijk 6 weken later bij je afgeleverd wordt. En wie zichzelf een budget heeft toebedeeld zal willen weten of dit niet overschreden wordt.
Niet in de laatste plaats zal bij een groeiende bibliotheek de behoefte bestaan om ergens bij te houden wat je al hebt, en een systeem te gebruiken om de boeken op een logische manier te ordenen zodat terugvinden mogelijk is.
Administratie is niet mijn sterkste kant. Een eenmaal in gebruik genomen systeem wordt door mij vaak niet consequent doorgevoerd maar op enig moment vervangen door een ander systeem, dat simpeler, of juist uitgebreider is, er gelikter uit ziet of minder tijd kost. (Dat laatste is tot nu toe overigens een illusie gebleken.)
Van oktober 2004 tot eind 2005 hield ik mijn aankopen --niet alleen boeken maar ook andere papieren objecten-- bij in een veredeld schrift met kolommen voor dingen als aankoopdatum, verkoper, datum ontvangen, bedrag, etcetera. Er is de klad ingekomen omdat ik soms vergat iets op te schrijven (of dacht: ik doe het later wel); kosten bleken achteraf hoger dan eerder genoteerd, bestellingen werden geannuleerd of notities waren zoek. Intussen groeiden de stapels binnengekomen boeken. Ik was meestal alert genoeg om er snel een briefje met de datum in te schuiven (een datumstempel is hierbij onontbeerlijk, zeker als je op één dag tientallen boeken ontvangt -- en dat komt voor).

Maar dan komt de volgende fase. De binnengekomen boeken moeten in het systeem. Ik voer ze in een database in, wat veel werk is omdat ik méér dan alleen auteur en titel opneem. Over de moeilijkheid boeken adequaat te beschrijven heb ik het maar niet, dat is een verhaal apart. Daarna kunnen de boeken in de kasten (voor zover die er zijn).
Nu heb ik het ei van Columbus gevonden. Het schrift is vervangen door een Excel-spreadsheet, wat me aanvankelijk zo onromantisch leek dat ik het niet eens wilde overwegen, maar uit puur praktische overwegingen toch heb aanvaard. En de stapels boeken her en der? Die gaan nu in de boekenwagen. Gisteren heb ik uit massief grenen planken die ik nog over had van een oude boekenkast van mijn vorige huis, een handige kar getimmerd met twee schuine planken en één horizontale. Zwenkwielen van de Gamma en messing handvatten (idem) maken het af.

vooraanzicht. Afmetingen: 79 x 56 x 21 cm (h x b x d), gewicht (leeg): 8,5 kg

zij-aanzicht / achterkant. Merk op dat de planken schuin geplaatst zijn
zodat de boeken erniet uit kunnen vallen.

Alle nieuwe boeken, waar nog iets mee gedaan wordt worden, bij voorbeeld invoeren in de database, gaan in de boekenwagen. De wagen kan ik bij mijn bureau trekken als het tijd is om ze in de computer op te slaan. Ik kan de boeken nu altijd in de buurt hebben om, als ik zin heb in het consumeren van de boekenliefde, er een deel uit te pakken, te bevoelen en te besnuffelen, er in te ruiken, de bladzijden langzaam door mijn vingers te laten gaan en het dan weer zuchtend terug te zetten. Nee, het mag nog niet in een boekenkast opgeborgen worden, nog even genieten.... Pas als het zover is dat ik bevredigd ben (dat heb je nu met metaforen, als je er eentje begint moet je hem volhouden ook) kan ik de boekenwagen naar de plaatsen in huis rijden waar de boeken in een kast gezet kunnen worden. Eilandenboeken in de eilandenkast (kast is vol helaas) en naslagwerken in de encyclopedieën kast. Die is ook vol, maar het gaat het om het idee. Binnenkort krijg ik echter 10 nieuwe lege kasten die een hele kamer gaan vullen en reken maar dat de boekenwagen dan kilometers gaat maken! Mijn conditie zal met sprongen vooruit gaan, net als mijn libido.

Illustratie: een ex-libris ontworpen door de Franse grafisch kunstenaar Valentin Le Campion (1894-1955). Het genot van lezen wordt hier enigszins overdreven.

Terug naar de boeken

Het leven gaat niet altijd over rozen, om maar eens een vet cliché te gebruiken. 'k Zou niets liever willen dan elke dag met witte handschoentjes aan pareltjes uit mijn boekenkast presenteren of wijze woorden neerpennen waar mensen troost uit putten of een glimlach op hun gezicht door krijgen.
Deze winter is mijn ideaal erg ver weg. Ik wordt gewoonweg bij voortduring geplaagd door tegenvallers, zowel zakelijk, financieel als persoonlijk. Het maakt me moe(deloos) dat het al zolang duurt.

De morgen na de crematie (ik kon het zakken van de kist niet aanzien - zie vorige blog) ben ik naar Zwolle gegaan om er even tussen uit te zijn. Aangezien ik gepland had om maandagochtend vanuit Zwolle direct naar mijn werk in Utrecht te gaan, had ik voor minimaal 2 uur leesvoer meegenomen.
Ik ga nooit zonder een boek op de trein (bus, boot, vliegtuig). Sterker nog: ik neem nooit slechts één boek mee, want --gesteld dat het me zou vervelen-- dan zou ik een alternatief willen hebben. Of misschien schijnt de zon in de treincoupé en dan heb ik net alleen maar dat ene boek over een Noordpoolreis bij me, bálen! Dus dan gaat er ook een alternatief boek over Tahiti mee. Behalve Jack London's boek The Cruise of the Snark had ik gisteren 2 NRC-bijlagen en een DVD meegenomen.
Omdat ik ruim vóór het vertrek van de trein op het station was (ik plan altijd aan de veilige kant) ben ik even de AKO ingelopen. In de krant had ik gelezen over de hype die er nu is rondom het nieuwste boek van Helen van Royen: De Ontsnapping. Nu lees ik hypes ofwel niet of met vertraging en dit was het juiste moment. Voor De gelukkige huisvrouw dan, haar debuut uit 2000. Ik rukte de rainbow-pocket uit het rek, zeven euro negentig slechts, en ik begon gretig te lezen. Na een hilarisch begin wordt het een heel serieus boek over een depressie die een aanvang neemt na een bloederige bevalling en de worsteling om het verlies van haar vader. Binnen een dag had ik het uitgelezen (80.962 woorden meldt Van Royen zelf op pagina vijf). Een fantastisch boek, het leest als een trein. Ik ga nu ook De Ontsnapping kopen.
Misschien dat intensief en veel lezen mij door deze nare lange winter heen kan trekken. Dan worden deze stukjes ook weer positiever.

Moord op een boekengek

Meer dan tien jaar kwam hij bij mij over de vloer, in mijn winkel wel te verstaan. Als sociaal-geograaf vond hij na zijn pensionering dat het tijd werd voor iets anders: een studie geschiedenis, af te sluiten met een proefschrift over gehoorzaamheid. Geplaatst in het kader van de Tweede Wereldoorlog; de gehoorzaamheid aan hoger geplaatsten die gewone mensen ten uitvoer legden om uiteindelijk de holocaust te volvoeren. Alle versies van zijn werk gingen door mijn kopieermachines en hij praatte graag. Ik was 'Meneer Martin' -- een compromis tussen zijn vormelijkheid en de omgangsvormen die bij ons gebruikelijk zijn. Hij kon met ongelooflijk enthousiasme vertellen over zijn boek, en passant essentiële gewetensvragen aan je stellen en discussie ontlokken. Als vroege opstaander kwam hij meestal om 9 uur -- als het nog rustig is in de winkel. Dan ontstonden vaak hele discussies. Daardoor heb ik niet alleen de ontwikkeling van zijn proefschrift gevolgd, maar ook zijn ontluikende liefde (inmiddels was hij een eind in de 60) voor Julia R., een architectuur-professor verbonden aan de University of Minnesota. Het werd een pendel-relatie tussen de USA en Utrecht.
Vorige week donderdag was hij er weer; ik let natuurlijk niet op wat mensen precies doen, maar in ieder geval had hij veel gekopieerd en vertelde wat over zijn nieuwe boek. Maandagavond de 13e had hij een afspraak in een bekend Utrechts Grand Café, waar hij vaak kwam, om met zijn uitgever de details van zijn nieuwe boek door te spreken. Tijdens dat ongetwijfeld bevlogen onderhoud kreeg hij een hartinfarct en stierf ter plekke. Gistermorgen lag zijn overlijdensbericht in mijn brievenbus.
Met veel moeite ben ik de dag door gekomen. Toen ik thuis kwam 's avonds (het was een drukke dag geweest) kwamen de emoties los. In hem herken ik zo veel: zijn belezenheid, zijn van meet af aan recalcitrante reactie op hindernissen in het leven, die door velen als er-bij-horend worden ervaren maar niet door hem (bij voorbeeld het weigeren een formulier in te vullen omdat de toon van het formulier je niet bevalt en ook niet het doel waartoe het dient -- een beslissing die je op problemen komt te staan met autoriteiten). Het hebben van een mening over gevoelige, niet politiek-correcte zaken, maar dan wel gefundeerd op wetenschappelijke bronnen. Zijn jeugdige onbevangenheid.
Het pijnlijke is, en dat zou hij zelf ongetwijfeld ook hebben onderkend en gelijktijdig gerelativeerd, is dat hij op de wachtlijst stond voor een bypass-operatie.
Nu zal ik zelf een mening geven die gebaseerd is op feitenkennis: als het Nederlandse gezondheids-systeem niet zo belachelijk in elkaar had gestoken, waarbij voor allerlei aandoeningen wachtlijsten bestaan in ziekenhuizen -- en let wel, dit is een verschijnsel dat in andere geciviliseerde landen om ons heen (Duitsland, België, Frankrijk, Engeland) niet of nauwelijks bestaat -- dan had hij nu wellicht nog geleefd. Dan was hij misschien 90 geworden in plaats van 72. En dan hadden we hem nu niet moeten missen. De moordenaars van hem, zo concludeer ik een prikkelende stelling, zitten in de politiek. En dat is bitter, heel bitter.

Om vijf uur vanmiddag is hij gecremeerd. Ik ben blij dat ik er bij was, maar eigenlijk had het niet nodig hoeven zijn.

In Memoriam

Richard Stolzenburg, 23-11-1933 ~ 13-02-2006
een lieve man

Februari-dipje?

Al dagen nauwelijks mail, vandaag maar 2 bij voorbeeld, terwijl ik gemiddeld 23 mails per dag ontvang (afgezien van spam). Ik loop mijn rijtje bloggers langs: overal is het stil. Nauwelijks activiteit en als er al activiteit is, dan is het gematigd van toon, niet veel te melden, dat soort dingen.
Omdat ik dat zelf ook heb, denk ik dat het 'in de lucht' zit; een verschijnsel dat ik vaker heb opgemerkt. [Op dit moment komt er natuurlijk nét een mailtje binnen, maar gelukkig, het is van de National Geographic, in dit geval gewenste bulkmail.]

Herken je je in het volgende?

• "ik heb de hele tijd het gevoel dat het donderdag is, maar het is pas woensdag!" -- "Hé, dat heb ik ook!"
• "Ik heb hoofdpijn, ben misselijk, druk in mijn hoofd, keelpijn, en ga zo maar door!" -- "Tja het heerst, Jan heeft het ook, en Marie is net beter, die heeft er anderhalve week mee gezeten!"

[Er klinkt een bekend geluidje: komt er gvd wéér een mail, ditmaals naar aanleiding van een bestelling die ik 2 dagen geleden (twee dagen! Zitten ze te slapen daar?) in de VS heb geplaatst]

Maar nu zit in de lucht dat iedereen wil dat het verdorie weer eens voorjaar wordt, dat we naar buiten kunnen, energie krijgen, in plaats van nat geregend op je werk of thuis aankomen. En verder hebben we het idee dat al dat geblog toch eigenlijk niet interessant is op dit moment. We kijken liever TV, gaan vroeg naar bed, en slijten onze tijd tot betere tijden aanbreken.

Mijn betere tijden liggen op dit moment zowel in de toekomst als op stapels binnen handbereik. Onderstaande foto, van een klein aantal boeken uit de bibliotheek van Boudewijn Büch, allemaal voorzien van aankoopgegevens in handschrift, is het tastbare bewijs. Deze boeken houden het verlangen warm naar een mooie toekomst. En een lange warme zomer.

Citaat van de dag

Nowadays early to bed and early to rise
probably means the television set isn't working.
-- Anonymous

Ziek (2) met Lolita

Wat doe je als je hoofd uit elkaar lijkt te knappen van de bonkende pijn? Als je niet kan lezen omdat je ogen pijn doen vanwege die kleine lettertjes?

Ik red me met simpele dingen. Vandaag natuurlijk veel Olympics gekeken (TV dat gaat goed), tranen weggepinkt bij het onderdeel kunstschaatsen. Daarna de film Lolita op DVD gekeken (had ik al lang in bezit, maar nu kwam het er van) en er zeer van onder de indruk geraakt. Lolita (naar het het boek van de gevluchte Russische schrijver Nabokov) is meestelijk verfilmd door Stanley Kubrick, een van mijn favoriete regisseurs. Echt een film die je gezien moet hebben. Aan het eind ben ik zelfs terug gegaan naar de eerste scene en heb die opnieuw bekeken...
Over zowel het boek als de film is veel te doen geweest. Tik het maar eens in op Google. De naam van de roman-personage Lolita is synoniem geworden voor het verlangen van de (oudere) man naar seks met jonge meisjes. Een verlangen dat in alle kunstdisciplines --maar vooral in de literatuur-- een thema is dat veel prachtige boeken opgeleverd heeft en daarnaast ook fraaie schilderijen, en tenminste één prachtige film. (Er is niets nieuws onder de zon, kijk maar naar de etsen van Rembrandt, nu weer vaak te zien vanwege het Rembrandtjaar.)

Kubrick filmde Lolita in 1962. Ondanks de hype in de pers komt het meisje Lolita maar één keer een heel klein beetje bloot in beeld, en wel helemaal in het begin van de film. Met dat beeld moet je het de rest van de film doen. Sterker nog: naarmate de film vordert, wordt het meisje steeds onaantrekkelijker. Tegelijk wordt haar puberale en --naar later blijkt-- berekenende karakter steeds sterker. De verliefde man heeft het nakijken. En dat is precies wat Kubrick op meesterlijke wijze uitdrukt in deze film: het gaat om het niet kunnen accepteren van verlies van iemand waar je helemaal hoteldebotel van bent, een universeel thema...

Ziek

Boekengek is ziekig. Hoofdpijn, keelpijn, zwak etc. Ik had eigenlijk naar Zwolle zullen gaan dit weekend, maar tot nu toe komt het daar niet van. DVD kijken in bed en op de bank (Monster's Ball; goede film, mooie actrice Halle Berry). Simpel boekjes invoeren in de database. Radio Olympia. Mwah.

Citaat van de dag:
I know some people who are constantly drunk on books,
as other men are drunk on whiskey.

--Mencken

Stappen voor Dummies (zoals ik)

Lopen is gezond. Dat vertelde ook jouw moeder al toen je puber was en je liever op je tienerkamer- -

1. boeken las (de gelukkigen onder ons) of -
   
2. computerspelletjes speelde (de jongsten onder ons) of -
   
3. met personen van het andere [of hetzelfde] geslacht rommelde (nee, ik geloof dat dat de gelukkigsten onder ons zijn).

Eind vorig jaar maakte ik me nogal druk over mijn gezondheid. Ik had recent uit de tweede hand een paar verhalen gehoord over mannen van tussen de 40 en 50 die plotseling een hersenbloeding kregen of een hartinfarct (waarbij een paar overleden) en daarbij voelde ik me ook nogal slecht in mijn lichaam zitten.... ik dacht: ik moet wat doen.
Omdat ik een Maagd ben en een wetenschappelijke instelling heb, koos ik er voor om eerst maar eens een vaststelling van feiten te maken. Ben ik nog wel gezond? Loop ik risico om er opeens op mijn 44ste er uit te floepen omdat er een propje in mijn bloedvaten komt? Tenslotte ben ik zowel roker als drinker en maak ik me ook nogal gauw druk om van alles, en hoewel ik slank ben heb ik al een paar keer van mijn huisarts te horen gekregen dat daarmee het risico op hart- en vaatzieketen niet afgewend is....
Ik heb een cholesteroltest gedaan: die was uitstekend - wat me aangenaam verraste. Toen heb ik een stappenteller gekocht, dat is een klein apparaatje dat je aan je briekriem of -band bevestigt en dat bij houdt hoeveel stappen je zet. Aanbevolen wordt om dagelijks 10.000 stappen te zetten, maar minimaal 6000. Wanneer je meer dan 14.000 stappen zet ga je zelfs afvallen. (In mijn geval niet echt handig.)
Gedurende de afgelopen 2 maanden heb ik mijn stappen dagelijks gemeten en genoteerd en in een grafiek samengevat, verdeeld over dagen van de week. Mijn activiteit hangt sterk samen met mijn werk.

De woensdagmiddag heb ik gepland voor andere dan werk-activiteiten (bij voorbeeld naar de Slegte gaan of naar de tandarts), vandaar een piek. Vrijdag is topdag op mijn werk, vandaar de hoge gemiddelde uitslag daar. De meeste stappen maakte ik met 13.056 op een vrijdag in het Oosten van het land. De minste op een zondag (2720) toen ik alleen maar achter de computer zat om blogjes te schrijven of zoiets. Nog knap trouwens.
Langzamerhand wordt het gelukkig weer wat warmer. Over een paar maanden zal ik nog eens een grafiekje publiceren, ik wed dat je daaraan kunt zien dat mijn activiteiten sterk samenhangen met de temperatuur.
Waarbij ik moet zeggen dat ik boven de 30 graden wederom instort. Knap dat sommigen juist in die temperatuur hard kunnen werken!

Schrijvers, verdedig uw vrijheid!

Ik heb een paar dagen de kat uit de boom gekeken of ik dit blogje wel zou publiceren; immers het gaat hier over boeken en niet over politiek. Maar de Deense-cartooncrisis zoals het inmiddels is geheten, grijpt aan de wortel van de persvrijheid, van de vrijheid van meningsuiting en daarom gaat het alle boekenliefhebbers, lezers én schrijvers, aan. Ik zal niet te ver uitweiden en wil hier ook geen algemene discussie uitlokken. Ik wil alleen een paar feiten noemen:

• de hetze die in de Moslimwereld opgang doet (of zij nu door een minderheid of een meerderheid wordt gesteund is niet van belang - de bedreiging is serieus en kostte inmiddels 10 mensenlevens) is een directe aantasting van de (pers)vrijheid in Europa en andere landen
• in de hele islamitische wereld is geen enkel land waar democratie heerst. De regeringsvorm varieert van gematigde politiestaat (Marokko) via regelrechte politiestaat (Egypte, Algerije) tot absolute dictatuur (Saoudi-Arabië en de meeste overige islamitische landen)
• moslims die als immigrant in een democratie wonen dienen zich aan het daar heersende democratische systeem te houden en geen geweld te gebruiken om hun idealen te verwezenlijken. (Dat geldt overigens voor iedereen.) Zij kunnen naar de rechter stappen voor een vrije en eerlijke rechtsgang als er iets gebeurt waardoor zij zich gekwetst voelen -- een mogelijkheid die, ik moet dit vaststellen, in de hele islamitische wereld simpelweg niet bestaat.

Daarom dienen boekenliefhebbers vrijheid in woord en cultuur te verdedigen.
Tot slot zou ik je willen uitnodigen om uit eerste hand eens wat te lezen en verder te surfen:
Jyllands Posten, de Deense krant waar het begon. De site is aardig te volgen in het Deens maar heeft ook een afdeling in het Engels (menu rechts)
Al Jazeera: een onafhankelijke (?), islamitische nieuwsbron met een hoge journalistieke kwaliteit die zeer zeker een -regelmatig- bezoek waard is (volledig in het Engels, kijk vooral even bij de Polls)
Maroc.nl Lees de reacties op het huiveringwekkende verhaal van Mohammed Bouyeri (de moordenaar van Theo van Gogh) hier.

Van de twaalf gewraakte cartoons vond ik de meeste nogal onbenullig of onbegrijpelijk, maar deze vond ik wel erg leuk!

Betalen met boeken; het kan nu!

Boeken met boeken betalen? Het kan sinds kort bij de Postbank. Daar kun je namelijk je eigen pas ontwerpen. Ik heb dat onlangs gedaan en geniet iedere keer als ik mijn pinpas uit de portemonnee trek. Het (gecensureerde*) resultaat wil ik jullie niet onthouden....

Betalen met Boeken.. BB

* Censuur is in!

Boeken nog voor het ontbijt

Zaterdagochtend half elf.
Martin Ros is nog steeds herstellende van zijn heup-operatie en ontbreekt met zijn boekenrubriek in de Tros Nieuwsshow. Al zo lang als het radio-programma bestaat ben ik een vaste (bed)luisteraar. Zijn vervanger is Arie Storm, recensent van het Parool en Vrij Nederland. Hij doet het best goed, maar mist de gedrevenheid en gekte van Ros. Er zijn twee mogelijkheden: óf je mag Ros en vind hem fantastisch óf je haat hem en vind hem een boerenlul, een tussenweg is niet mogelijk. Ik hoor tot het eerste kamp.
Deze keer was ik wat vroeger uit bed omdat P. rond 12 uur zou komen en vóór die tijd moest ik nog even naar de ECI om voor mezelf en voor P. enkele aankopen te doen. Terwijl ik naar de boekenrubriek luisterde (die start rond 10.20 uur) nam ik de boekenbijlage van de NRC door.

In de leesclub van die krant start deze week het boek Extreem Luid & Ongelooflijk Dichtbij van de nogal irritant uitziende Jonathan Safran Foer (alleen die naam al...). Het fascineert; ik kijk in de ECI-catalogus en gelukkig: hij zit er bij.
Op naar de ECI. Voor 16,95 (in plaats van 19.95 in de reguliere boekhandel) schaf ik me het boek aan, een forse paperback-met-flappen. Verder neem ik mee: de laatste thriller van Henning Mankell, wiens politieromans ik allemaal met veel plezier gelezen heb. Uitgeverij De Geus geeft ze uit, in een voordelige gebonden editie. Hup, daar gaat De terugkeer van de dansleraar in de tas, 21.50 -- 3.40 korting.

Tot slot een bijzonder boek met een fraai omslag dat veelbelovend lijkt: Ernst Peter Fischer: Einstein, Hawking, Singh & Co. Boeken die men moet kennen. De flaptekst luidt:

Vooraanstaande natuurwetenschappers als Einstein, Feynman, Heisenberg en Watson verklaren in hun boeken wat de wereld in haar diepste wezen bijeenhoudt. Maar: wie heeft deze boeken echt gelezen? Ernst Peter Fischer, die ze allemaal kent, stelt hier een canon van de belangrijkste boeken voor. Kort en krachtig portretteert hij de auteurs en vertelt hij wat men van deze boeken moet weten om de wereld nog beter te begrijpen.

Dat lijkt me interessant. Voor 16.75 in plaats van 19.90 in de boekhandel ben ik de eigenaar.
Nu ben ik hongerig geworden! Honderd meter verder van de ECI is een MacDonalds, en zo af en toe moet het gewoon, zelfs als ontbijt! Als je zware kost wilt lezen (Foer, Fischer) moet je zwaar ontbijten. Het broodje gebraden vlees gaat er dan ook gulzig in.Kwart over elf ben ik thuis. Op de bank, met een kopje koffie --het is best wel koud buiten-- stel ik tevreden vast dat het een lucratieve ochtend was. Drie boeken rijker (twee gebonden) en nog wat verdiend ook, 9.55 euro dankzij de boekenclub.
Vraag: zijn er onder de lezers van deze blog mensen die zich er niet voor schamen van de ECI of een andere boekenclub lid te zijn? En wie heeft Foer of Fischer al uit?

Ernstige boekenliefde - - the hard way

Boekengekte of bibliomania, kent vele vormen en in elk daarvan zijn weer verschillende stadia te onderscheiden. Inmiddels lijd ik zelf aan het kwaliteitsvirus. Het is heel eenvoudig om de boeken die je wilt lezen op rommelmarkten bijeen te zoeken voor een euro of minder per boek en naar huis te gaan met stukgelezen, schuingelezen, aan de papiperranden zwart geworden paperbacks -- in de rug op talloze plaatsen gebarsten. Zo'n boek lees je, maar zet je niet in je kast. Het is fantastisch dat je leest, natuurlijk, maar je kunt naast je geest ook je ogen strelen en je vingertoppen en zelfs je neus. En daarbij er ook nog van verzekerd zijn dat je deze sensaties over 30, 50 of 70 jaar nog een keer kan beleven. Of dat iemand anders over 100 of 200 jaar dat genoegen nog eens kan smaken. Paperbacks zijn dan al lang vergaan. De lijm in de rug tast het papier aan en de band: het valt uit elkaar. Het binnenwerk idem dito: het wordt broos en vergaat.
Ik heb drie boeken uitgezocht die allemaal verschenen (en aangeschaft) zijn in 1979, bijna dertig geleden dus.


De Nietsnut van Frans Kellendonk is een typische paperback uit de jaren zeventig. De omslag is eenzijdig met een goedkope finishing afgewerkt, die na al na enkele jaren begon los te laten aan de randen. Door slechte bindtechniek heeft het een schuine rug. Het papier is verkleurd aan de 3 snedes en ook de pagina's zelf zijn aan de randen bruin geworden. Als ik het in deze toestand aan zou treffen in een stalletje van een antiquariaat, zou het me hooguit 20 cent waard zijn, of, als ik het graag zou willen lezen (maar wie wil dat nog met boeken van Frans Kellendonk?) 50 cent.
Daaronder ligt een ECI-uitgave van de serie Schrijvers van Nu. Het eerste deel om precies te zien. Dit is gebonden in linnen en heeft een stofomslag (hier weggelaten). Deze serie was best duur destijds. Maar je ziet wat er gebeurt na 27 jaar: de rug is schuin en inkt op de rug is, hoewel het al die tijd in het omslag heeft gezeten, aan het vervallen.
De onderste is een Time-Life uitgave, gebonden in kunstleer, met goudstempeling. Het is in perfecte staat. Niet schuin, niet vuil, (en als het vuil zou zijn is het makkelijk te reinigen, wat met de bovenste twee boeken absoluut niet kan). De binding is strak (tight, zeggen ze in de Angelsaksische landen).
Bij boek 1 en 2 zijn gewoonweg slechte technieken gebruik en slecht papier. (Als vak-deskundige weet ik er wat van, maar het voert te ver om hier alle ins en outs te vermelden).
Om een en ander meer in perspectief te zetten laat ik hier twee foto's zien van "A voyage around the world" door George Anson, dat gedrukt werd rond 1850.


Dit kleine boekje is in perfecte conditie, zowel het binnenwerk als de linnen band: alles is prima, inclusief de belettering met goud op de rug, na 160 jaar! [Het doet 175 euro op Internet, maar liefhebbers mogen het van me kopen voor 40Euro] Ik bezit ook een paar boeken van rond 1700 die nog steeds strak in de band zitten en nauwelijks verkleurd zijn.

Al met al: het doet me gewoon geen plezier meer om in de reguliere boekhandel boeken uit het schap te trekken. Ik wil tenminste een gebonden boek. Als een NIEUW boek verkrijgbaar is in zowel een gebonden als paperback editie koop ik de gebonden uitgave. Is het boek alleen verkrijgbaar in paperback dan krab ik me wel tweemaal achter de oren. Wil ik het alleen maar lezen, of wil ik het echt bezitten? Als ik het alleen wil lezen dan is het allicht verkrijgbaar op Internet en kan ik het gratis printen. En anders koop ik het gewoon niet. Als het echt een belangrijk boek is wordt het vroege in een betere vorm uitgegeven.
Engelstalige boeken die me vanwege het onderwerp interesseren, zoek ik vooral via eBay.com (alsjeblieft niet de Nederlandse site). Liefs gebonden, met een goed stofomslag, in linnen, buckram (een heel stijf soort linnen, vergelijkbaar met canvas) of, nog mooier: leer. het leest zo veel prettiger! Een nieuw boek in leer ruikt bovendien net zo lekker als pas-aangeschafte schoenen en het geluid als je het voor de eerste keer opendoet, een zacht bijna niet beschrijven krakje, is fenomenaal!

Gisteren heb ik een klein onderzoekje gedaan in mijn bibliotheek om uit te vinden of mijn voorkeur voor het gebonden boek al lang bestaat of iets van recentere datum is, wat ik vermoed. Dankzij Bookcat kon ik dit onderzoek op mijn computer doen in plaats van boekbanden tellen in de kasten en hier zijn wat resultaten.

Van de 2851 boeken die zijn ingevoerd in de database (ik loop er momenteel een honderd of twee achter) heb ik van 1879 genoteerd wat de bindwijze was. Van het totaal zijn 757 boeken gebonden ofwel 27% - ruim 1 op de 4; de rest is paperback, niet bekend of niet benoemd. Van die 757 heb ik er (maar!) 30 in leer.
Als ik nu kijk naar alleen de boeken die ik van 1973 tot en met 2004 heb gekocht kom ik op 21% gebonden boeken. Voor het jaar 2005 is dat percentage echter 35%, 1 op de 3 boeken dus.
Ik zet mijn voorkeur dus wel degelijk in de praktijk om!

Deze week werd mijn boekengevoel wel héél erg plezierig gekieteld. Woensdag kwam uit de VS het in leer gebonden boek van Henry Kissinger Crisis ("The consummate insider's account of the inner workings of diplomacy during the Middle East War of 1973 and the final days of the Vietnam War" luidt de omschrijving), waarin hij gesprekken noteert met de presidenten Nixon en Ford (waaronder hij diende) en met generaals en staatshoofden. Kissinger was nationaal veiligheidsadviseur begin jaren zeventig en ontving de Nobelprijs voor de Vrede dankzij het vredesverdrag met Vietnam - samen met Le DucThou (die de prijs overigens weigerde). Het boek is gesigneerd door de auteur, goud op snee, en gaat honderden jaren mee.

Druk bezig!

Morgen of zaterdag een nieuwe post. Over gebonden boeken en paperbacks, kwaliteit versus de-gemene-deler. AH versus Konmar, zullen we maar zeggen. Tot dan!