zondag 25 februari 2007

Wat erg!

De afgelopen maand heb ik me wel eens afgevraagd waarom ik de laatste weken geen commentaar op mijn stukjes meer kreeg. Ik veronderstelde dat 'ze', de lezers en trouwe reageerders, me langzamerhand zat geworden waren. (Beetje vreemd, vond ik zelf, maar OK: het zou best kunnen.)
Tot ik er vandaag achter kwam dat alles te maken had met een update van Blogger die ik nog niet had uitgevoerd. Er waren 13 reacties waarvan ik niets wist!
Nu voel ik me me schuldig tegenover u, lezers, maar ik wist niet beter. Geef me even de tijd om alles door te lezen en te reageren. En als je zelf ook iedere keer '0 comments' op deze blog ziet staan, druk dan control-R om ze alsnog te voorschijn te toveren.
Tot snel!

maandag 12 februari 2007

Een lege doos

Papier bezit in tegenstelling tot veel andere materialen nauwelijks lucht. Dat verklaart waarom je je een breuk sjouwt bij een verhuizing van een boekenkast. En ook dat er zoveel in één doos gaat.


De collectie Büch werd uitgebreid met een paar boeken die ik nog niet had: een (gesigneerde) 6e druk van Eenzaam, ontsierd door een nietje op de schutpagina... maar aan dat nietje zit wel een toegangskaartje voor een voorstelling van Büch, compleet met kassabon. (Het kostte 20 gulden om op 19-12-1994 naar de show van BB in Venray te luisteren.) Een tweede druk van De kleine blonde dood (er zijn er geloof ik inmiddels 27 van en die moet ik allemaal hebben). Een paar boekjes over boeken. Een stuk of drie eilandenboekjes, allemaal uit het bezit van Büch en ter plaatse aangeschaft tijdens zijn VARA-reizen naar uithoeken op aarde.
Rechtsboven in cassette, en daarvóór opengeslagen, ligt een facsimile editie van de 5e druk (1906) van de Brockhaus' Kleines Konversations-Lexikon. De Brockhaus is de meest gezaghebbende Duitse encyclopedie en bijzonder gewaardeerd door Boudewijn. Lezers van zijn boeken kennen natuurlijk Brockhaus als personage in zijn boeken. Ik bezit ook de laatste uitgave van de 24-delige Brockhaus Enzyklopädie die Boudewijn Büch niet lang voor zijn dood nog aanschafte.
Midden boven enkele exemplaren van het tijdschrift Pacific Islands en helemaal linksonder 6 afleveringen van Australian External Territories, lees: de vele eilandjes die bij Australië horen, ook al liggen ze duizenden kilometers verwijderd van het Australische continent.
Foto-gluurders zal het al opgevallen zijn dat er een stapeltje Penthouses ligt. Een erg mager mannenblad vind ik zelf, met hooggehakte modellen die, als ik ze op een feestje zou tegenkomen niet eens zou zien staan. Van januari 1987 tot en met oktober 1989 schreef BB hierin een column, meestal 2 pagina's groot en dat is de reden voor deze aanschaf -- wat weer eens iets anders is dan de veel geciteerde uitspraak dat mannen de Playboy kopen 'vanwege de goede interviews'!
Het mooiste zie je in de zuidoost-hoek op de foto. Hier liggen 8 uitgaven van het verhaal van Robinson Crusoe, uit 1900, 1906, 1930, 1928, 1937, ca.1950 en 1987. Er is nauwelijks een boek te vinden dat in zoveel edities en talen is verschenen als dit beroemde verhaal van Daniel Defoe. En áls dit een nieuw verzamelgebied voor mij gaat worden (en die kans acht ik aanwezig) dan ben ik de rest van mijn leven wel zoet. De meest bijzondere van deze kleine collectie heb ik nog niet genoemd, dat betreft een Franse editie: G.C. Vernet: Le Robinson Hollandais. Ou Journal d'un marin naufrage. De uitgave is tussen 1824 en 1828 verschenen bij Jacobus Radink in Amsterdam, is gebonden in halfleer en telt 3 kopergravures.


Bij addall is slechts 1 exemplaar te vinden van -vermoedelijk-deze editie, wat een indicatie is van de zeldzaamheid van deze uitgave. Daar moet het 490 Euro opbrengen. wat ik in ieder geval niet betaald heb voor dit exemplaar....
Over Robinsonades graag een volgende keer meer -- voorlopig ben ik nog wel even bezig alles uit deze inmiddels lege doos te inventariseren, te beschrijven en een plekje te geven in de almaar uitdijende bibliotheek. Hebt meelij!

zondag 11 februari 2007

Een grote doos

Gisteren kwam die aardige jongen van TPG Post weer langs. Ik stond net runderlappen in stukken te snijden voor de Boeuf Bourgignon en toen ik hem zijn witte bestelbus zag parkeren voor mijn huis. De Doos! schoot door mij heen, daar is de doos, nu al!

Natuurlijk wist ik dat het er aan zat te komen, maar dat het nú al bezorgd zou worden!? In mijn voormalige woonplaats Utrecht meed de TPG bezorging op zaterdag: het was namelijk volslagen zinloos om je op die dag in klein-Istanbul te begeven. Je zou per dag niet meer dan 3 pakketten kunnen bezorgen. Hier in een Zwolse buitenwijk hebben we van die verkeersopstoppingen geen last, dus bonkte mijn hart van opwinding. Nu al...
Zeventien komma zeven kilo zwaar, afzender ene L.S. uit Wormerveer.....

Nu ben ik een beetje gek type, qua sommige dingen dan. Ik weet exact wat er in die doos zit, of zou moeten zitten. Met de samenstelling van die doos ben ik namelijk al sinds december 2006 bezig. Toch maak ik hem niet onmiddellijk open, niet nu, eerst de spanning voor mezelf opvoeren....
Nadat ik de doos een paar uur midden in de huiskamer heb laten staan -- de hond snuffelt er nieuwsgierig een paar keer omheen -- sjouw ik hem aan het eind van de middag naar boven, naar de achter-biep. Daar kijk ik er nog een uurtje naar, zet hem dan op de weegschaal die ik speciaal voor dit doel van de slaapkamer heb gehaald (zei ik niet al dat ik een beetje gek ben?) en dan haal ik een mes. Nu mag de doos open! Drama, spanning, het mes snijdt langs de plastic tape, het deksel klapt open.
Shit, ik zie alleen maar plastic tasjes, "De Slegte", "Boekenmarkt op het Spui".... een oude Parool magazine, nog een krant... Driftig graai ik ze uit de doos. En dan opent zich het uitzicht op talloze papieren dingen, wat zijn het, boeken??

dinsdag 6 februari 2007

Boeken kopen, 1991 en 2007

In voorbije tijden moest je, als je geïnteresseerd was in een bepaald onderwerp en daar meer over wilde weten, naar een grote bibliotheek. Bij voorbeeld in Amsterdam of Leiden, of naar London of Washington. Daar zocht je in de kaartenbakken naar boeken waarin je onderwerp voor kwam. Als het boek niet in de bibliotheek aanwezig was, kon je het soms aanvragen via een interbibliothecair uitleensysteem, maar als dat niet ging moest je op zoek in het tweedehands circuit.
Als je om, maar eens iets geks te noemen, alles wil weten van Robinson Crusoe Island -- voorheen de Juan Fernández Islands -- of de Cocos (Keeling) Islands dan kwam je in Nederland niet ver. Een advertentie plaatsen in het plaatselijke sufferdje "Verzamelaar zoekt boeken over Robinson Crusoe Eiland" bracht je zeker niet verder. Behalve dan misschien een aanbieding van een beduimeld jongensboekje over Robinson Crusoe, wat iets anders is dan een boek over het eiland....


Dagelijks struinde je de binnenlandse antiquariaten af op zoek naar dat ene boek.... Verder abonneerde je je op catalogi van antiquariaten van all over the world. (Alleen al die antiquariaten te vinden met hun specialisaties, was een complexe, tijdrovende aangelegenheid, want daar had je weer andere boeken voor nodig, zoals het hier afgebeelde...) Had je uit de aldus verzamelde informatie je keuze gemaakt, dan schreef je een brief of telefoneerde. Dan kreeg je, hopelijk, een reactie en als dat akkoord was bestelde je het boek. Via een postwissel of een cheque van een bank regelde je de betaling, waarbij je moest accepteren dat de kosten verbonden aan internationaal betalingsverkeer al gauw tien gulden of meer bedroegen.
Op zo'n manier sprokkelde een bekende Nederlandse bibliomaan als Boudewijn Büch in de jaren zeventig en tachtig zijn boeken bij elkaar.
Over de kennis die hij aldus vergaarde met betrekking tot zijn eilanden-passie schreef hij 5 boeken. In Eilanden (nieuwe, uitgebreide en geactualiseerde editie [1991]) staat op bladzijde 23:
Over de geschiedenis van een wel heel eenzaam gelegen Chileense gevangenisarchipel schreef Ralph Lee Woodward Jr. het enige en eerste kwaliteitsboek: Robinson Crusoe's Island, a history of the Juan Fernández Islands (1969).
Waarna de informatie uit dit boek de basis vormt voor zijn artikel over het eiland dat model stond voor het beroemde dat Daniel Defoe schreef.
In Eenzaam (het tweede deel van Büch's eilandenreeks, 1992) kunnen we op bladzijde 73 e.v. lezen over de moeite die BB zich moest getroosten om meer te weten komen over de Cocos (Keeling) Islands, een eilandengroepje in de Indische Oceaan. Maar hij vindt een bijzonder boek (blz. 76):
Pauline Bunce [...] publiceerde in 1988 het enige samenvattende boek dat ooit over de atollen verschenen is: The Cocos (Keeling) Islands: Australian atolls in the Indian Ocean. Hoewel het boek in ouwe-meisjestoon geschreven is, leidt het ten onrechte een vergeten en onverkrijgbaar bestaan.
Dit zijn maar twee boeken van de duizenden die in Büch's werk voorkomen en waar ik, als eilandengek, in geïnteresseerd ben. Toen ik op zoek ging naar deze boeken deed ik dat vanaf mijn bureau en het kostte me slechts minuten om ze te vinden en nog een klein beetje tijd extra om ze te kopen....

Op 22 januari kocht ik bij Keane's Books in Orlando, Florida (USA) -- wat klinkt dat stoer hè! -- mijn eigen exemplaar van Robinson Crusoe's Island. Bijna onvindbaar in Boudewijn's tijd en zeker voor het geld dat ik er nú voor moest betalen: € € 27,00 inclusief verzendkosten (en dat nog wel met een perfect stofomslag!) Op 1 februari leverde de postbode het in Zwolle af.

Op 24 januari bestelde ik het boek van het "ouwe meisje" Pauline Bunce ('onverkrijgbaar', BB) bij een antiquariaat in Australië; vandaag arriveerde het, merkwaardig genoeg via een tussen-postadres in Zweden. Kosten slechts € 48,60.

De romantiek van het boeken-zoeken, in kringen bekend als sneupen, is er misschien wel af. Maar het plezier van het vinden en daadwerkelijk in bezit krijgen is nog steeds groot.

Toch denk ik vaak aan de tijd dat Internet er nog niet was en hoe trots je toen kon zijn op een toevallig gevonden zeldzaam boekje... Het is niet meer zo, we zijn vooruit gegaan, technisch meer ontwikkeld.
Waar het toe leidt -- het ene na het andere antiquariaat moet zijn deuren sluiten -- mag menigeen tot somberheid stemmen. Ik vind het heerlijk, maar ik hou me aan een oude ongeschreven code: ik geef mijn Internet-zoekbronnen niet aan iedereen. Op Marktplaats -- de hel van het tweedehands boekenwezen [iedere Zoetermeerse huisvrouw met een eerste druk van Konsalik denkt dat ze een fortuin in huis heeft] vind je het echte goede boek vrijwel nooit. Mocht je er toch een tegen komen dan wordt er absoluut veel te veel voor gevraagd. Een simpele check elders op Internet kan dat bevestigen.

Eén advies voor andere boekengekken: vrijwel elk boek dat je zoekt is te koop via Internet, maar niet via Marktplaats etcetera. Voorwaarde is wel dat je over een credit card beschikt, geen angst kent, en bereid bent om de (naar mijn ervaring gemiddeld 10-15 euro) verzendkosten te betalen. Want heus: er bestaat echt géén mogelijkheid om deze boeken dichterbij huis te verkrijgen zonder gek te worden van eindeloze mail-discussies, oplichting en boeken in abominabele staat als resultaat. Tenzij je dat verzamelt natuurlijk, dan heb ik helemaal niks meer te zeggen....