dinsdag 19 januari 2010

Een idool is overleden

Ach, wat heb ik vaak gedanst (toen ik 20 was) op het plaatje van Kate McGarrigle Complainte Pour Ste Cathérine. Een persbericht:

Kate McGarrigle, bekend als de helft van het Canadese folkduo Kate and Anna McGarrigle, heeft haar strijd tegen kanker verloren. Kate McGarrigle is de moeder van Rufus en Martha Wainwright, die ook een succesvolle muzikale carrière uitbouwden.
Kate McGarrigle overleed de voorbije nacht,op 63-jarige leeftijd,  in haar huis in Montréal. Ze was omgeven door haar zussen Jane en Anna en haar kinderen Rufus en Martha. De zangeres streed sinds de zomer van 2006 tegen kanker.
Wanneer je niet direct weet wie deze fantastische vrouw en singer/songwriter is, klik dan op de link hieronder: de muziek herken je zeker (als je ouder bent dan 30, denk ik).



Ik kan je aanraden het filmpje te bekijken en het originele nummer via iTunes te downloaden.
Geniet!

donderdag 14 januari 2010

Haïti - De vervloekte staat

De taferelen die zich op dit moment afspelen in het caribische Haïti gaan het menselijk voorstellingsvermogen te boven. Een van de allerarmste landen ter wereld, het meest corrupte land ter wereld, een land waar de bevolking tientallen jaren heeft geleden onder de meest afschuwelijke dictators, een land waar de misdaad onvoorstelbaar hoog is, een land dat altijd de 'hoofdprijs' krijgt tijdens bijna elk orkaanseizoen, een land waar miljoenen mensen in sloppenwijken leven en waar internationale hulp nauwelijks enige verbetering kan brengen...

Dát land krijgt de grootste natuurramp over zich heen van de laatste decennia. Niemand weet nog hoeveel mensen er het leven verloren hebben of nog zullen verliezen. Er is nauwelijks een regering, bijna geen politie, geen brandweer, de ziekenhuizen zijn ingestort.
Iedereen herinnert zich nog de beelden van de vuurwerkramp in Enschede. Stel je voor dat er op dat moment geen brandweer was geweest, geen ambulances, geen hulpdiensten, geen bestuur. En stel je dan voor dat het rampgebied niet was beperkt tot één wijk in Enschede maar tot de hele provincie Overijssel plus de hele Randstad, samen 9 miljoen mensen. Dan kun je je misschien een beeld vormen van de hopeloze situatie in Haïti.


Boudewijn Büch heeft verschillende keren over Haïti geschreven. Het eiland fascineerde hem. In mei 1987 is hij er zelf geweest en bij die gelegenheid kocht hij uiteraard alle boeken over Haïti die hij kon vinden, wat niet veel was, want zo schreef hij in "Leeg en Kaal" (1995, p. 84) toen hij onderzoek wilde doen naar een bij-eiland van Haïti (Navassa): "De bibliotheken bleken al te zijn leeggehaald; de boeken zijn opgestookt als brandstof om te koken."
In 1987 was net een einde gekomen aan de vreselijke dictatuur van vader Francois en zoon Jean-Claude Duvalier die 31 jaar had geduurd. Wie denkt dat het daarna beter werd heeft het mis: de ene na de andere militaire coup volgde. Totdat Jean-Bertrand Aristide aan de macht kwam. Hij bracht het eiland enige verlossing en had in beginsel het goede met het land voor. Maar Amerika had er geen zin in vanwege Aristides socialistische opvattingen. Aristide werd afgezet en wederom volgde een reeks van staatsgrepen en interim-staatshoofden waarbij Aristide zelf trouwens nog 3 keer het ambt bekleedde, onder andere afgewisseld door René Préval, die nu het staatshoofd van Haïti is. Zonder paleis, want dat is ingestort.



Papa Duvalier publiceerde in 1967 zijn 'rode boekje' in een oplage van 20.000 exemplaren over de zegeningen van zijn eigen bewind, wat hij "40 ans de Doctrine, 10 ans de Révolution" noemde, maar wat natuurlijk een walgelijk propagandaboekje was. Dit is het exemplaar dat Boudewijn Büch op 24 mei 1987 in Port-au-Prince kocht:





Dezelfde dag kocht hij ook een 424 pagina's tellende studie over het schrikbewind van de Duvaliers, geschreven door Bernard Diederich en Al Burt, met een voorwoord van niemand minder dan Graham Greene.



Op 8 januari 1995 was Boudewijn opnieuw in Haïti, misschien voor TV-opnamen van de serie "De wereld van Boudewijn Büch".
Robèrt K., een van de vaste reageerders op deze blog, zou dat moeten weten. In ieder geval kocht Büch toen het boek van Jean-Bertrand Aristide In het parish of the poor waarin Aristide verhaal doet over zijn wederopbouw-programma.

 

De drie boeken hierboven uit Boudewijn's bibliotheek staan nu in mijn bibliotheek. Wanneer de aardbevng Haïti niet had getroffen zou ik er geen melding van gedaan hebben.
Ik had het eigenlijk liever niet gemeld.

Haïti lijkt een land te zijn waar alles reddeloos is verloren. Het komt daar nooit meer goed.
Eigenlijk wil ik niet eens meer boeken zien over Haïti, en dat zegt alles.

maandag 11 januari 2010

Scannen van boeken: een heilloze weg

Vandaag presenteerde de respectabele Koninklijke Bibliotheek het plan voor de digitalisering van alle Nederlandstalige publicaties sinds 1470. Alle boeken, tijdschriften en kranten worden dan via internet toegankelijk. In 2013 moeten zo'n 73 miljoen pagina's zijn gescand, zo'n 10 procent van het totaal. Daaraan besteedt de KB ongeveer drie miljoen euro. En in 2030 moeten 600 miljoen pagina's zijn gescand. Dit meldt de NRC vandaag.

Wat een diep bedroevende zaak! Alle boeken digitaal en via Internet beschikbaar te hebben  lijkt een democratische daad te zijn van groot cultureel belang. Lijkt.
Een paar argumenten waarom dit niet zo is:
  • het scannen van oude boeken (van vóór de 18e eeuw) lijkt werken "toegankelijk" te maken, maar deze zijn echter uitsluitend door specialisten te lezen of te begrijpen. De doorsnee internetter heeft daar helemaal niets aan;
  • het scannen zelf zal, gezien de hoeveelheid, ongetwijfeld slordig worden uitgevoerd (bij voorbeeld in derdewereldlanden) waardoor het werk, eenmaal gescand, waardeloos wordt. Ik geef hier onder zo voorbeelden van;
  • de toegankelijkheid van deze enorme berg informatie zal veel te wensen over te laten. Alleen het beschikbaar stellen van boeken als pdf of op het beeldscherm brengt nog geen orde en betekenis aan. Voor bijzondere boeken zal altijd een deskundige bibliothecaris of archivaris nodig zijn die kennis en inzicht heeft over het betreffende corpus van boeken over dit vakgebied.
Google Books is al een paar jaar bezig om "alle boeken in de wereld" te scannen. Afgezien van het feit dat hen dit nooit zal lukken, is hetgeen ze tot nu toe gepresteerd hebben buitengewoon slecht. Ik zoek weleens in Google Books, bij voorbeeld om een 18e of 19e eeuws boek te vinden waarin ik geïnteresseerd en dat in het origineel een vermogen kost.
Huiver en lach.

Het boek Pompeiana van William Gell, oorspronkelijk gepubliceerd in 1817-1818, was het eerste uitvoerige engelstalige boek over Pompeii. Google Books heeft tientallen, willekeurig gekozen, edities van zijn boek ingescand. Hele boeken, halve boeken. Geen enkele duiding. Een wirwar aan titels.
Toen ik na lang zoeken en klikken meende het oorspronkelijke werk gevonden te hebben, kwam ik ondere andere dit tegen (en ik zou van deze en andere werken tientallen andere voorbeelden kunnen geven):

* een half omgeslagen bladzijde, waardoor de illustratie op de volgende pagina aan het zicht ontrokken wordt (klik op de plaatjes voor een vergroting):



En deze dan, de Indiase (of weet-ik-veel-waar-die-vandaan-kwam) was net te langzaam bij het scannen van deze pagina:




Zijn harige vingers staan in het boek waar mijn interesse naar uit ging en dat nu totaal onbruikbaar is.
Wie zou er nou in een antiquariaat een boek willen kopen waar de resten van de vorige gebruiker nog  zichtbaar zijn? Wie wil een boek lezen waarin bladzijden ontbreken?
Getver, jakkes. Bij Google Books en straks ook bij onze Nationale Bilbiotheek is het allemaal mogelijk. Gratis.
Weet je waarom gratis gratis heet? Omdat het voor niets is. Het is niets geweest en het zal nooit iets worden.

Het enige dat er toe doet is het eigenlijke ding, het boek. Fysiek contact. Dimensies, vorm, geur. Bladeren. Toevalligheden vinden. Verrassingen. Wat boeken betreft ga ik nooit digitaal, over mijn lijk!

woensdag 6 januari 2010

Jaaroverzicht 2009

De griep is voorbij (een naar hoestje is blijven hangen) dus het is tijd voor het traditionele jaaroverzicht. Aan iedereen die aardige woorden stuurde tijdens mijn ziekte: hartelijk dank, het was echt fijn om deze steun te ontvangen!

Tweeduizendennegen was een tamelijk belabberd boekenjaar, in die zin dat ik véél minder boeken kocht dan voorgaande jaren. De reden is duidelijk: als kleine zelfstandige had ik flink te kampen met verminderde omzet en dan kun je natuurlijk niet je normale uitgavenpatroon handhaven. Aanhalen dus, die broekriem! Maar ik mag uiteraard niet mopperen: 217 prachtige boeken vonden toch hun weg naar mijn huis, waaronder echte pareltjes.



Vergeleken met de vijf voorgaande jaren is het aantal van 217 erg laag te noemen, wat duidelijk blijkt uit bovenstaande grafiek. Vorig jaar waren het er nog 549, nu minder dan de helft. In de grafiek hieronder kun je zien hoe de 217 over de twaalf maanden verdeeld zijn.



Juni was een uitschieter vanwege de Zwolse boekenmarkt, het best bewaarde inkoop-geheim van Nederland. En in september heb ik geprofiteerd van de lage koers van de dollar en het britse pond en veel gekocht bij respectievelijk amazon.com en amazon.co.uk.

Wanneer ik echter kijk naar wat ik in euro's heb uitgegeven aan boeken dan houdt dit geen gelijke tred met het aantal boeken. Met andere woorden: ik gaf in 2009 per boek méér uit dan in 2008. Het gemiddelde werd verstoord door een paar grote uitgaven.

Duurste boek van 2009 was Moonfire (uitgeverij Taschen) met een prijskaartje van € 750.
Daarnaast hakten de gesigneerde Audicity of Hope van Barack Obama en de gesigneerde autobiografie van Ronald Reagan My Life er ook flink in. Evenals The Memoirs of Richard Nixon (gesigneerd) en The Vantage Point: Perspectives Of The Presidency 1963-1959 van voormalig president Lyndon B. Johnson (gesigneerd). De tien duurste boeken van 2009 kostten bij elkaar € 3428, terwijl de tien duurste van 2008 samen € 2210 kostten (waarbij ik het dagboek van Samuel Pepys niet heb meegeteld, dat uit 11 delen bestaat).
Hier staat tegenover dat ik 15 boeken voor niks kreeg en maar liefst 72 boeken 10 Euro of minder per stuk kostten.

Zwaartepunt in aanschaf in 2009 (naast de gesigneerde presidenten) was verder de reeks Privé-domein (20 delen aangeschaft).

Verdeeld over het soort boek is dit het resultaat van 2009:
non-fictie: 99 titels (45,6%)
fictie: 76 titels (35,0%)
autobiografieën: 23 titels (10,6%)
overige boeken: 19 titels (8,8%)

Een andere trend van het afgelopen jaar was dat ik meer boeken ben gaan verkopen. Via bol.com en boekwinkeltjes.nl heb ik enkele tientallen boeken verkocht.

Ik las in 2009 een 60-tal boeken, zie overzicht gelezen boeken 2009

2010 is uitstekend begonnen. Aangezien ik nog ziek was (en trouwens toch niet geïnteresseerd ben in Oud & Nieuw gedoe) ben ik oudejaarsavond gewoon om tien uur naar bed gegaan. Om 5 uur 's ochtends op nieuwjaarsdag was ik fris wakker en begon ik aan De Vernedering van Philip Roth. Terwijl heel Nederland nog ronkend met een zware kater in bed lag las ik deze novelle binnen twee uur uit en ik vind het echt een aanrader. Laat je niet weerhouden door de negatieve kritieken over dit boek van Pieter Steinz en consorten.
Intussen heb ik nog 2 boeken gelezen en dat terwijl januari nog maar 6 dagen oud is.

Met een knipoog naar Pim Fortuyn zeg ik over 2010: "Ik heb er zin an!"