Halverwege honderd

De laatste maanden voor mijn 50^ste verjaardag spoken regelmatig visioenen van aftakeling en ouderdomsongemakken door mijn hoofd.

archief-foto, wél mijn fiets (met het
kabelslot) niet de bewuste dag.

Een paar dagen voor de verjaardag sta ik in de fietsenkelder onder het station van Utrecht te worstelen met mijn fiets waarvan het stuur achter twee andere blijft haken. Een leuke jonge vrouw passeert me en vraagt of ik hulp nodig heb. Ik zeg dat het wel gaat, maar ze grijpt niettemin kordaat in en trekt de belendende fiets opzij zodat ik de mijne eruit krijg. Blij bedank ik haar. Mijn eerste gedachte is ‘wat een aardige behulpzame meid!’ Maar als ik mijn weg vervolg dringt zich opeens een verontrustende tweede gedachte op: ‘wat als ze nou gewoon dacht: laat ik die OUDE man eens helpen?’

Nou ja, vandaag is het zover. De eerste 50 jaar zitten er op!

En nu echt getwitter!

Nee, dit gaat niet over Twitter. Of toch.
Om de eenzaamheid te verdrijven heb ik op 4 augustus een zebravinkenpaartje gekocht alsmede een grote kooi, voer en wat er verder allemaal bij hoort.
Sindsdien zit ik uren te kijken naar het gedrag van de vinkjes: een Darwin is in mij opgestaan. Ik zou er al pagina's over vol kunnen pennen, maar dat zal ik nog maar niet doen.

Eén ding is me al wel opgevallen: die vogeltjes twitteren dat het een lieve lust is! Behalve 's nachts, dan slapen ze zij-aan-zij in een klein voeder-ruifje. Erg schattig. Wanneer ik dan 's morgen de trap afloop en de kooi nader, fluit ik naar ze en dan worden ze wakker. Ze vliegen op, bezetten een van de stokken en beginnen luid te twitteren. En dat gaat bijna de hele dag door.

De twee beestjes zitten elkaar vaak behoorlijk dwars, maar op andere momenten liefkozen ze elkaar (tenminste dat neem ik aan) door bij elkaar in de nek te kroelen of te pikken. Hun ruzietjes zijn interessant en om dat te illustreren heb ik voor het eerst in mijn leven een filmpje gemaakt en op YouTube gezet. Waar een oudere jongere al niet toe in staat is!

Quatorze Juillet

Tot de leukste dingen aan het kijken naar de Tour de France op de TV behoren de beelden die de Franse regie je vanuit de helikopter voorschotelt. De prachtigste kastelen en kerken worden, vaak met een extra rondje rondom, in haarscherpe kwaliteit op het scherm gebracht. Ik zit dan met de pen in de aanslag om de namen van die fraaie locaties te noteren om ze daarna op internet verder te onderzoeken.
Zo zag ik een paar dagen geleden het Chateau de Mauriac.

Eenmaal gegoogeld bleek dat dit fraaie 15e-eeuwse kasteel het domein is van de Franse schilder Bernard Bistes. Totaal onbekend deze man, niet eens in Wikipedia te vinden (ook de Franse niet) maar oh, wat heeft hij een leuk optrekje. Zoals deze salon grande:

of zijn slaapkamer:

Hier gaat mjin hart sneller van kloppen., dat wil ik ook! (Zo wonen bedoel ik.)
Een bibliotheekfoto heb ik niet gezien. Misschien heeft de ringbaardman geen boeken (wat ik betwijfel) of wilde hij geen foto ervan op zijn website.

Hoe het ook zij, mijn fantasie is geprikkeld. Ergens in mijn leven moet ik iets verkeerd gedaan hebben waardoor ik (middelmatig schrijver, kleine verzamelaar en doorsnee ondernemer) me geen eigen kasteel kan veroorloven. Ik ga proberen dat alsnog recht te zetten. Bistes is vanaf nu nu mijn voorbeeld. Waar kijken naar de Tour niet toe kan leiden!

Tot slot
Vanaf zaterdag heb ik maar liefst twee hele weken vakantie. Jammer dat net nú de depressie-pleuris is uitgebroken over Nederland. Je kunt overal in Europa zijn waar het om mooi weer gaat behalve in ons vlakke land.

Ik sta open voor advies waar ik (goedkoop) naar toe kan gaan tussen 20 en 27 juli zodat ik nog wat zonnestralen op mijn bleke huid kan krijgen en een zomer-depressie kan voorkomen.

Alle hulp is welkom!

Heere Heeresma

Gisteren ontvlood ons weer een Neêrlands schrijver. Op de gezegende leeftijd van 79 jaren ging Heere Heeresma heen. Zijn dood haalde zondagmorgen het radionieuws en wat kranten, maar groot werd het nieuws niet.

Toch is er bijna geen Nederlands auteur waar ik zóveel plezierige momenten aan heb beleefd als HH. Zijn roman Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp wordt door velen die het kunnen weten beschouwd als een naoorlogs meesterwerk. Ik vond het 'behoorlijk deprimerend', óók een compliment.
De plezierigste momenten beleefde ik echter aan een heel ander boek: Een hete ijssalon. Dit boek verscheen in 1982 voor het eerst en bestaat uit een verzameling pornografische verhalen. Ik vond het in 1983 in de slaapkamer van een zus waar ik tijdelijk logeerde. Het was een zeer gelezen exemplaar, mag ik wel zeggen, en ik las het met veel adem uit. Ik was 23.

Op 24 juli 1996 kocht ik zelf een exemplaar en sindsdien ligt het in mijn nachtkastje, waar het nog regelmatig uitkomt. Need I say more?

achterflap

Heere Heeresma was een rebel. Een vrijgevochten vent. En dus werd hij verguisd, want zo gaat dat in Nederland. "Wilt u alsjeblieft geen afwijkend gedrag vertonen a.u.b.? Daar kunnen wij namelijk niet tegen, dankuwel."
Het lafhartige artikel op wikipedia.nl (zie hier) is een complete aanfluiting. Dat er honderdduizenden pornografische boeken van HH verkocht zijn (en dat hij daar waarschijnlijk het meest aan verdiende) wordt niet genoemd. Als ik zin krijg zal ik dit artikel eens flink opschudden.

Je begrijpt dus wel dat ik hield van Heere Heeresma. Er is veel interessants over hem te zeggen, ook op uitgeefgebied. Zo schreef hij zelf de uiterst lovende flapteksten op zijn boeken, werden allerlei uitgeversdetails (aantal drukken enzovoort) veranderd en werden mystificaties opgeworpen. Prachtig!

Dat hij moge rusten in vrede.
Ik ben zelf echter nog niet klaar met de manier waarop HH wordt mis gerepresenteerd. Gezien het plezier dat ik aan zijn werk beleefde voel ik me verplicht wat corrigerende voetnoten in de geschiedenis van zijn werk te maken. U hoort nader.

geschreven op de eerste tropische dag van 2011: een waarlijk hete ijssalon!

De wereld gezien in 1300

Op 24 april 2010 ontving ik een brochure van The Folio Society waarin ze hun nieuwste productie voorstelde: een limited edition van de Hereford Mappa Mundi (wereldkaart).
Nachten lang lag ik er over te dromen, maar ik kon me deze uitgave niet permitteren en zette het uit mijn hoofd. Dacht ik. Want af en toe zocht ik de brochure weer op (ik heb mappen vol met dit soort dingen), liet mijn ogen verlekkerd over de foto's dwalen en las de teksten nog eens.

Na 361 nachtjes slapen hakte ik eindelijk de knoop door en bestelde hem. Twee omstandigheden gaven de doorslag: ten eerste dat ik er tien maanden over mag doen om hem te betalen en ten tweede dat ik vond dat ik de uitdrukking 'er nog eens paar nachtjes over slapen' voldoende letterlijk had genomen.

En zo arriveerden twee pakketten uit London, zoals jullie hebben kunnen zien. Hier is de Hereford Mappa Mundi, opgehangen in mijn woonkamer.

In de middeleeuwen werden veel van dit soort kaarten gemaakt. Alleen Europa, Afrika en Azië waren nog bekend en de wereld werd voorgesteld als een cirkel met Jeruzalem aan de top of in het centrum van de kaart die altijd georiënteerd was naar het oosten -- het oosten is dus de bovenkant van de kaart.
Deze mappa mundi, gemaakt rond 1300 in het fraaie Engelse Hereford is een van de weinige die de eeuwen heeft doorstaan en tegelijk ook de grootste: 158 x 133 cm. (Je kunt het origineel bewonderen in de Hereford Cathedral).

De Folio Society heeft een facsimile editie gemaakt van deze door de eeuwen heen sterk vervuilde en verkleurde kaart. Om productietechnische redenen hebben ze hem iets verkleind, tot 143 x 121 cm, maar dat is nog altijd indrukwekkend groot. Hij is gedrukt op Neobond, een papiersoort met eigenschappen van perkament met een extra drukgang om het metallic goud op te brengen. Daarna is de kaart handmatig uitgesneden en geplakt op donkerblauw canvas.

Twee latten van eikenhout (van bomen gerooid in de bossen van Herefordshire -- details die een boekengek nog gekker maken) vormen het ophangsysteem.
Zo'n kaart stuur je natuurlijk niet in een ordinaire koker op maar je laat er een speciale houten kist voor maken. Anderhalve meter lang, van binnen bekleed met een bordeauxrood fluweel.

Tot zover de uiterlijkheden (waar ik uiteraard erg gevoelig ben).

Maar wat heb je nu eigenlijk aan zo'n 'kaart' die bol staat van onleesbare inscripties in Latijn, oud-Engels en Frans en onbegrijpelijke tekeningetjes?

Dan heb je duiding nodig, en daar is voor gezorgd.

Bij de mappa horen twee boeken, ieder voor zich fraai in buckram gebonden en voorzien van leeslint(en) en een slipcase. Deel 1 betreft de inleiding over de geschiedenis van de kaart met foto's en een uitgebreide uitleg die alles in z'n historische context plaatst:

Maar om echt te weten wat elk 'dingetje' op de kaart voorstelt moet je deel 2 ter hand nemen, het commentaar (Scott D. Westrem: The Hereford World Map: A Transcription and Translation of the Legends With Commentary, editie 2010). In 536 pagina's worden alle 1092 inscripties en tekeningen die op de kaart staan uitgelegd. Aan de hand van foto's die voorzien zijn van nummers kun je elk detail terugvinden.

Hiermee gaat deze middeleeuwse kaart pas écht leven! Ik heb er al uren mee doorgebracht en ben al veel te weten gekomen over hoe men zich rond 1300 de wereld voorstelde.

De Mappa Mundi is met stip binnen gekomen in mijn top 5 van mooiste bezittingen. Niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook buitengewoon intrigerend om over te lezen, te bestuderen en nog vele jaren van te genieten.

Wat nu weer?

Ik heb jullie gehoord: er komt weer een bijdrage, hopelijk dit weekend. En het gaat over dit pakket:

Een doos van anderhalve meter lang en nog een kleinere doos... En wat een hoop stickers zitten er op! Nog een paar nachies slapen, dan pakken we uit.

Pakjesplezier

Eén van de leukste dingen van boeken per post bestellen vind ik manier waarop het verpakt kan zijn.

Veel boeken komen zó - ik neem Eci als afzender, maar je kan er ook bol.com lezen:

Bij zo'n verpakking ga ik rigoureus te werk: openrukken en de inhoud consumeren. Soms bewaar ik het karton om er later zelf een boek in te verzenden.

Maar het echte werk ziet er zó uit:

Dit prachtige pakketje kreeg ik gisteren van een particulier die tweedehands boeken verkoopt via bol.com.

Wanneer het echter uit een ver buitenland komt, zoals bij dit boek uit Zuid-Afrika en het ook nog eens per aangetekende post wordt verzonden [in Afrika is dat vanwege de criminele posterijen trouwens noodzaak], dan krijg je helemáál een pretpakket thuis bezorgd:

Krijg ik zo'n uitbundig van (oude) postzegels voorzien pakje binnen dan ga ik er eerst een tijdje naar kijken. Letterlijk: ik leg het op de keukentafel of op de bank en kijk er naar. Draai het om. Voel het gewicht. Spanning opbouwen. Daarna snijd ik het héél voorzichtig met een mesje open om vervolgens van de inhoud te genieten.

Hier dringt zich de vergelijking met seks bij mij op. Dat kan ook op twee manieren: meteen recht op-en-neer of met genotverhogend voorspel. Al komt er in dat geval gelukkig geen mes aan te pas...

Boekenweek 2011

Hoera, het is weer boekenweek!!!

Rampenfilm

Ik kan rampenfilms over het algemeen  wel waarderen. Armageddon, 2012, en hoe ze allemaal ook mogen heten. Maar toen ik vandaag de berichten las op op nu.nl, de NOS en andere media zag ik dat er hier en nu zich een ramp aan het ontwikkelen is waar wij als nuchtere & van rampen gespaarde Nederlanders helemaal geen voorstelling van kunnen maken. Je zult maar een land zijn waar alles op rolletjes loopt en opeens zijn er duizenden (tienduizenden?) doden en honderden miljarden schade. Je huis ligt in puin en alle wegen zijn onbegaanbaar.
En het duurt zeker vele jaren voor alle infrastructuur en huizen  hersteld zijn.

Deze aardbeving zijn wij in Nederland over een maand of twee vergeten. De mensen in Japan die het overleven zijn hun leven kwijt. En hun bezittingen.

Wat ik wou zeggen: relativeer.

Wat ben ik toch een sukkel

Vrijdagmiddag. Ik krijg zoals elke vrijdag een mailtje van Hinderickx & Winderickx met daarin de link naar de nieuwe boeken van de week die dit spraakmakende Utrechtse antiquariaat aanbiedt.
Twee titels vallen me op: een uitgave van Samuel Taylor Coleridge's The Rime of the Ancient Mariner van de Folio Society uit 1994 en een boek van Bob den Uyl: Een uitzinnige liefde. De eerste begeer ik omdat ik vorig jaar voor € 568 een nieuwe limited edition van dit werk heb aangeschaft, gebonden in perkament en voorzien van fraaie houtsnedes en toen ik daarna op een door mij geliefd internetforum las dat ook de Folio Society uitgave van 1994 erg fraai was, wilde ik dit meteen hebben.

Aangezien het rustig is in mijn eigen winkel wip ik er even tussenuit en loop de paar honderd meter naar HinWin.
René (de ene helft van HinWin) zit achter zijn tafel en kijkt me vriendelijk en met een blik van herkenning aan. Ik loop naar de U om het boek van Bob den Uyl te zoeken, maar daar staat net een andere klant voor.
Dat heb ik trouwens altijd. Wanneer ik bij Albert Hein guacamole saus in een potje wil kopen (toch niet echt een koploper uit het assortiment, zou ik zo zeggen) staat daar een bejaarde vrouw minutenlang voor het schap met Mexicaanse artikelen te dralen, precies voor het door mij begeerde potje. Ik ben te beleefd aangelegd om zelfs maar te zeggen 'Sorry, mag ik misschien even iets pakken' dus maak vooralsnog omtrekkende bewegingen. Kijk nog even bij het vlees, of daar me nog iets invalt om te kopen, maar daar was ik zojuist al geslaagd. Intussen staat ze daar maar te twijfelen. In stilte gaan er veel minder beleefde opmerkingen door mijn hoofd: 'Hé ouwe taart, ga 's effe opzij!' en meer van hetzelfde. Op sommige dagen is dit heel sterk: ik heb bij voorbeeld vijftien artikelen op mijn zorgvuldige voorbereide boodschappenlijstje staan en bij zeker acht daarvan wordt mij de weg versperd door een vrouw -- ik kan het helaas niet anders maken dan het is. Mannen gaan recht op hun doel af maar vrouwen zoeken, dralen, talmen en lopen altijd in de weg. Miljoenen jaren evolutie heben daar nog niets aan kunnen veranderen. Het zal de ovulatie wel zijn of, bij het ouder worden, het gebrek daaraan. Maar dit terzijde.

De klant bij de U (een man) schuift vlot op naar de W en ik pak een redelijk beduimelde Bob den Uyl/Uitzinnige Liefde. Acht euro staat er voorin, twee euro minder dan het boek op de website.
Dan door naar René. Ik leg de Den Uyl op de afrekentafel terwijl hij me verwachtingsvol aankijkt. Ik begin een klein beetje te zweten. Oei, die man weet zoveel van boeken, ik ben maar een klein mannetje vergeleken met hem, een matig verzamelaartje, en een nitwit waar het hoofdletters LITERATUUR aangaat.
"In de nieuwsbrief van vanmiddag zag ik een uitgave van de Foliostietu... eh Folio Society staan..." begin ik te stotteren, "... The rime of the..."
René veert direct energiek op. "Coleridge" onderbreekt hij me en met twee grote passen is hij bij de tafel voor nieuwe aanwinsten (dat had ik natuurlijk moeten weten) trekt het door mij gevraagde boek te voorschijn en overhandigt het me met een zwierig gebaar.
Help! denk ik, ik had dus Coleridge of beter nog Samuel Taylor Coleridge moeten zeggen en niet Foliostietusociety. Nerveus haal ik het in donkerrood zijde gebonden boek uit zijn foedraal en blader het snel door. Schitterend papier, mooi gebonden, een fraaie illustratie ingeplakt op de voorzijde... Het is in een prachtige staat, rugje iets verkleurd, maar o.k. En de 15 euro die gevraagd wordt is een lachertje. Uit verschillende berichten in het forum had ik begrepen dat een prijs van 40 of 50 euro ook goed zou zijn. Zal ik René zeggen dat deze prijs echt te laag is en hem voorstellen 25 of 30 euro te betalen? Maar nee, daarmee zou ik me pas echt belachelijk maken en zijn autoriteit ondergraven....

Echter, mijn boekvernederingen zijn nog niet voorbij. René wijst op de beduimelde Bob den Uyl die ik voor hem op de tafel had gelegd. "Ik heb een veel mooier exemplaar daarvan" zegt hij en binnen 1,2 seconden trekt hij een ander exemplaar uit een stapel (de nieuwe aanwinstentafel natuurlijk, hoe dom ben ik toch). Inderdaad, het prachtige exemplaar uit de nieuwsbrief, voor 10 euro.

Nu breekt het zweet me helemaal uit. Wat ben ik toch een ongelofelijke sukkel dat ik alles niet meteen heb begrepen! Ik breng de beduimelde, scheef gelezen Den Uyl terug naar zijn plekje bij de U en reken de twee boeken af. Een paar korte aanslagen op zijn calculator (15 + 10) * 0,9 brengen het totaalbedrag op € 22,50. "Zal ik ze inpakken?" vraagt René.
"Nee," antwoord ik, "het gaat zo wel mee."

Met de twee boeken onder mijn arm geklemd loop ik terug naar mijn eigen armzalige winkel. Het is gemeen koud deze vrijdagmiddag. Brrrr.